Leren zichtbaar maken
 

Leren zichtbaar maken

Wij willen dat niet alleen wij als leerkrachten weten dat er geleerd wordt, maar dat de kinderen dit ook weten. Daarom werken we met lesdoelen. Dat is niet genoeg. Daarbij horen ook succescriteria: de voorwaarden waarmee we (ook leerlingen) ons werk kunnen beoordelen. Pas dan weet je of het doel bereikt is.

Als je geen fouten meer maakt, ben je niet meer met leren bezig!

Op de Optimist wordt gewerkt volgens de ideeën en uitgangspunten van 'Leren zichtbaar maken' (John Hattie).

Bij leren gaat het om vooruitgang, ontwikkeling: iets kunnen wat je eerst niet kon, iets weten wat je eerst niet wist, iets begrijpen wat je eerst niet begreep. Het moet niet te moeilijk zijn, maar ook niet te gemakkelijk.

 

Wij bieden onderwijs aan dat bewezen effectief is. Wij vinden het belangrijk om te doen wat echt werkt. Kenmerkend hiervoor is het geven en ontvangen van feedback, werken vanuit theorie en kennis, hoge verwachtingen hebben, inzicht krijgen in je leerproces en in de te behalen doelen, weten wat je volgende stap is en samen leren en werken. Wij bieden kinderen inzicht in hun leer- en gedragsontwikkeling en betrekken leerlingen actief bij hun leerproces. Dit doen wij door leerlingen inzicht te geven in wat zij al weten, wat zij gaan leren en door feedback te geven tijdens en na het leerproces. Ook laten wij leerlingen zelf leerverwachtingen uitspreken ten aanzien van hun prestaties. Dit doen we vanuit het gedachtegoed ‘Leren zichtbaar maken’. Ook voor ouders maken wij het leren van iedere leerling zo veel mogelijk zichtbaar.

Of bekijk op PDF (Ontwerp: Shannon Idzardi - leerkracht op de Optimist)

 

Nieuwsbrieven van ons Ontwikkelteam 'Leren zichtbaar maken'

Op de Optimist wordt gewerkt met Ontwikkelteams. De 5 pijlers van de school zijn vertegenwoordigd in Ontwikkelteams. Een van die Ontwikkelteams is het team 'Leren zichtbaar maken'. Maandelijks verzorgen zij een Nieuwsbrief welke wordt gedeeld in het team van de Optimist.

Hieronder de links naar de Nieuwsbrieven:

1. Nieuwsbrief 'Breinologie' (september 2023)

2. Nieuwsbrief 'Uitdagingen' (november 2023)

 

Leren zichtbaar maken...

Een voorbeeldje uit groep 3 van een schrijfles:

 

Lesdoel: Ik kan de letter b schrijven

 

Succescriteria:

o    de lus gaat tot het plafond (bovenste lijn).

o    de buik (onderkant) staat op de lijn.

o    de buik eindigt met een haakje.

 

Pas als de letter b aan deze voorwaarden voldoet, is het doel behaald. Kinderen kunnen dit zelf controleren. Zij leren zelf hun leren aan te sturen (eigenaar te worden van hun leerproces).

 

Wij zijn in gesprek met leerlingen om er uiteindelijk voor te zorgen dat zij beoordelings-bekwaam worden. Dat betekent dat zij begrijpen wat ze leren en hoe dit beoordeeld wordt (succescriteria). Zij kunnen hun eigen vooruitgang monitoren.

 

Zij kunnen de volgende vragen beantwoorden:

  • Waar ga ik heen?
  • Hoe sta ik ervoor?
  • Wat is de volgende stap?

Zij weten dat je leert als je eerst iets nog niet (goed) kunt, weet of begrijpt, maar daar beter in kunt worden tot je het beheerst. Dit gaat in stapjes. Ze ontwikkelen de mindset: van fouten leer je...

 

En een voorbeeld vanuit de kleuterbouw:

 

Succescriteria voor het kleien van een egel. Het doel is niet om allemaal een perfecte egel te kleien maar juist handvatten krijgen om 'succesvol' te kunnen zijn...

 

 

Voorbeelden van hoe het leren zichtbaar wordt gemaakt op de Optimist...

 

Bijv. het thema ‘ridders en kastelen’. Vooraf wordt er gesproken over wat je al weet over kastelen. Vervolgens de link naar woordenschat en een manier (‘handvat’) om daarna je tekening zelf kritisch te bekijken of alles wat is besproken daarop is terug te zien. 

Zo leren ze al heel jong hun eigen werk zelf ‘te beoordelen’ zonder daar hun leerkracht bij nodig te hebben.

                                    

Succescriteria voor het maken van een puzzel in de kleuterbouw.

Dit kan ik al! Kleuterbouw.

Wat gaan we leren vandaag? Groep 7

(ipv 'wat gaan we doen)

Werken met verschillende niveaus.

Groep 8

Waar sta ik al t.o.v. het (reken)doel? Groep 3

Wat gaan we leren? Groep 3

 

De verantwoordelijkheid neerleggen bij de kinderen als je je werk inlevert. En daarbij de koppeling maken met de leerkuil.

 


Leren betekent: hard werken, je inzetten, iets onder de knie krijgen wat je daarvoor nog niet wist, niet kende. Voor iedereen betekent het dat het succes niet vanzelf komt, daarvoor zul je je moeten inspannen.

 

Zoals de voetballer Pele ook al wist:

                                       

Leerlingraad

De Optimist heeft sinds november 2019 een eigen leerlingraad!

Kinderen laten meedenken over allerlei aspecten die met school, het lesgeven, de activiteiten e.d. te maken hebben, geeft bij hen een nog grotere betrokkenheid. Uit alle groepen 5 t/m 8 is een leerling vertegenwoordigd. Zij zijn door hun klas, na verkiezingen, gekozen. Een stuk democratie en burgerschap. Een leerlingraad heeft ook betrekking op Leren zichtbaar maken. Als school zijn wij blij met hun input. Samen maken we de school!

        

 

De 'zichtbaar lerende leerling' op de Optimist

Het eigen leerproces kunnen beoordelen, is het allerbelangrijkste om de leerprestaties te verhogen!

 

Wat zijn de kenmerken van een leerling die zijn eigen prestaties kan beoordelen?

 

  • Leerlingen die inzicht hebben in hun eigen leren en hun volgende leerstappen (zelf) kunnen plannen.
  • Leerlingen die actief leren en betrokken zijn bij hun leerproces.
  • Leerlingen die a.d.h.v. hun resultaten hun leren evalueren en de volgende stappen in hun leerproces plannen.
  • Leerlingen die het leerdoel van elke les begrijpen.
  • Leerlingen die de succescriteria gebruiken om te beoordelen of ze hun leerdoelen hebben gehaald.
  • Leerlingen die een antwoord kunnen formuleren op: 
    • Waar ga ik heen?
    • Hoe sta ik ervoor?
    • Wat is de volgende stap?

Een growth mindset in combinatie met het talent van de 'Momentgenieter'

                                       

 

Feedback en feed forward geven

 

Werken met classroom visualisers

Sinds maart wordt er op de Optimist gewerkt met de mogelijkheden van de classroom visualiser. De mogelijkheden die 'vroeger' de Overhead projector had. We gebruiken hiervoor een IPad en Apple TV om naar het touchscreen toe te streamen.

Vanuit onze uitgangspunten m.b.t. Leren zichtbaar maken, willen we sterke feedback kunnen geven op taak en het proces. Het werkt heel motiverend voor de leerlingen. Zo kun je feed forward geven voor de sterke leerlingen (in het moment) en de volgende leerstap voor de kinderen die het nog moeilijk vinden. Ook kan er met een groep of groepje kinderen gekeken worden naar gemaakt werk aan de hand van vooraf opgestelde succescriteria.